Öfemizm (Hüsn-ü Tabir) nedir?

Bir olayı veya bir konuyu olduğundan daha nazik bir biçimde anlatmaya Hüsn- Tabir denir. Hüsn-ü Tabir’de amaç zihinde kötü bir resim çizmeden nahoş bir olayı anlatabilmek, kötü bir olayı daha az intici bir şekilde tanımlamaktır.

Günlük hayatta çoğu kez farkında olmadan kullandığımız bu yöntemi bazı örnekler verince daha iyi anlayabileceğiz. Şişman bir bayana balık eti demek, kör yerine görme özürlü diye hitap etmek, ölen birisi için ebediyete göçtü demek hüsn-ü tabir örnekleridir. Özellikle haberlerde hemen hergün rastlarız buna; ‘’güvenlik güçleri kırsal alanda karşılaştıkları 10 teröristi etkisiz hale getirdi’’ dediğinde spiker, gözümüzün önüne ölen insan görüntüleri gelmez ama bizler verilen haberdeki içeriği anlarız.

Görüldüğü gibi sözcükler büyülüdür, aklımızdaki düşüncelerin yansıması olan sözcükler, ağızdan çıktıktan sonra karşı tarafın aklında bazı düşünceler oluşturur. Kullandığımız kelimeleri doğru seçebilirsek karşımızdaki kişinin aklında istediğimiz düşünceyi-görüntüyü oluşturabiliriz.

Peki hüsnü tabir nezaket dışında başka amaçlarla da kullanılabilir mi? Örneğin bir hastaya burun estetiğini nasıl yaptığınızı anlatırken burnu törpülüyoruz derseniz bu size fazladan hasta kazandırabilir. Zira hastaya burun kemiğinizi kırarak yeniden şekillendireceğiz dediğinizde hastanın aklında oluşan görüntü hiç de hoş olmayacaktır, ama törpü kelimesi sanki tırnak törpülemek gibi daha masum bir görüntü oluşturacaktır.

Batı Edebiyatındaki adı öfemizmdir.