Gemi kaptanı, geminin operasyonları ve güvenliğinden nihai sorumlu kişidir. Bu görev, geminin seyrini yönetmeyi, mürettebatı idare etmeyi ve denizcilik yasalarına uyumu sağlamayı içerir. Kaptanlar, navigasyon, hava durumu ve deniz güvenliği protokolleri hakkında kapsamlı bilgiye sahip olmalıdır. Acil durumlarda, mürettebat, yolcular ve yükün korunması için ana karar verici olarak görev yaparlar. Tarih boyunca, kaptanlık rolü edebiyat ve sinemada romantize edilmiştir, ancak bu pozisyon liderlik, uzmanlık ve göreve sarsılmaz bir bağlılık gerektiren zorlu bir görevdir.

Kaptanlar, geminin rotasını belirlerken, hava koşullarını ve deniz trafiğini dikkate alarak en güvenli ve verimli rotayı seçerler. Ayrıca, mürettebatın eğitimli ve görevlerine uygun olduğundan emin olmak için düzenli denetimler yaparlar. Geminin teknik ekipmanlarının düzgün çalıştığından emin olmak da kaptanın sorumlulukları arasındadır. Bu nedenle, kaptanlık, sadece denizcilik bilgisi değil, aynı zamanda güçlü bir liderlik ve kriz yönetimi becerisi gerektirir.